mandag den 14. april 2025

Enfal... ROJAN HAZIM

  

Ji komkujîya li ser Barzanîya - Ev foto ji Mûzeya Jenosîda Barzanîya ya li Monumentê Jenosîda Barzanîya hatîye kêşan. Foto: RH - November 2024

 

Plakatê Jenosîda Barzanîya- Foto: RH - November 2024
 

Enfal an jenosîd an komkujî an qirkirin an tertele...

Navê qetlîamên li ser xelkê Kurd in ev gotin hemû...

Li Dêrsimê be, li Gelîyê Zîla be, li Hekarîya be, li Bota be, li Roboskê be, li Qeladizê be, li Barzan be, li Helepçeyê be, li Şingalê be, li Şêxan be, li Kerkûkê be, li Qarne û Sofyan be, li Mahabad, Qamişlo, Amed an li Hewlêrê be...

Giring ew e ku ev hemû kir û kiryar fermanên xwûnawî yên dijmin û dagîrkerên Kurdistanê ne li ser serê xelkê Kurd...

14 Nîsanê jî roja bîrînana Enfalê ye ku rejima Sedam Huseyin li sala 1988ê bi serê xelkê Kurd înabû...

Li Iraqê gelek komkujî hatin kirin beramberî Kurdan... Li Nîsana 1974ê Qeladizê bi bombeyên napalmê hate bombarduman kirin û bi sedan Kurd hatin kuştin... Jenosîda li Barzan li havîna 1983ê destpêkir... 8 hizar zelamên Barzanî bi komî hatin birin û bi komî hatin kuştin... Ji Sibata 1988ê heta Îlona 1988ê jî bi Enfal û komkujîyan rejima Beasa Sedam Huseyin bi sed hizaran Kurd an di cih da an di mişextkirinê da kuştin...

Bi biryara Parlementoya Kurdistanê li Hewlêrê, her 14ê Nîsanê, Enfal tête bîrînan...

Di 37. salvegera Enfalê da peyamên bîrînanê hatin dan...

Mesûd Barzanî jî peyamek belav kir û destnîşan kir ku " Prosesa Enfalê beşeke ji wê sîtem û tawanan bû ku sedsala derbasbûyî rejima berê ya Îraqê li ser xelkê me encam da... 180 hizar welatîyên bêtawan yên Kurdistanê hatin bêseraşûnkirin û şehîdkirin... Tawanbar ketine nav sergûvkê dîrokê, lê belê birîn û eş û janên wê komkujî û zulmê hêj jî mane û nekewîne..." (Ji Rûdawê)

Herweha, "Divêt dewleta Îraqê tezmînata Enfal û wê qirkirinê bide ku li dijî miletê me hatîye kirin" got Mesûd Barzanî...

Mesûd Barzanî herwisa got; "Di 37 salîya bîrînana xembar ya Enfalê da baştirîn wefa ji bo şehîdên Enfalê ew e ku em hemû di xizmetkirin û parastina welatê xwe da yêkdeng bin û bi hev ra paşerojeke geş ji bo xelkê xwe ava bikin..."

Lewma Enfal û hemû qirkirinên bi serê xelkê Kurd hatine înan divêt neyêne ji bîr kirin...

Bila hemû neyar û dijminên xelkê Kurd, pêkve qirkerên Kurdistanê serşor bin...

Bila xelkê Kurd sebilind û serfiraz be...

Bila herbijî Kurd û Kurdistan...

RH

  Ji merasima veşartina sergorîyên Enfalê  

 

Helebçe bû ISTAN - ROJAN HAZIM



 

Helebçe di roja Enfalê anku 14ê Nîsana 2025ê da bû Istan...

Helebçeya birîndar axir bû ISTAN [Wîlayet]...

Gotina "Parêzgeh" bi kar nayînim çiku xelet e, şaş e...

Yêkser tercumeya "Muhafeze"ya Erebî ye û li goreyî lojîka zimanê Kurdî ne rast e...

Lewma gotina qedîm ya Kurdî "ISTAN"ê bikartînim...

Bo rêvebirê ISTANê jî Istandar tête gotin...

Ev gotine îro jî tête bikarînan...

Paytextê istanê Kurdistanê li rojhilata Kurdistanê [Îran] şehirê Sine ye...

Bo wargeh û jîngehên mezin û têrnufûs û herweha şehiran jî istan tête gotin...

Wekî sînonîm "Wîlayet" jî dikare bête gotin...

Bo rêvebirê wîlayetê jî Walî dibêjin...

Bingehê gotina "wîlayet"ê jî digihe zimanên Latînî...

Biçûk an mezin wargeh e, şehir e...

Lê tercîha min gotina "ISTAN" e...

Gelek cara ji bo Helebçeyê, "Helebçeya şehîd" tête gotin ku eve binavkirineke di cihê xwe da nîne.

Helebçe ne mirî ye, nejî şehîd bûye...

Helebçe tijî jîyan e...

Helebçe jînde ye...

Mixabin ku di demekî gelek bi arêşe û dijwar da bi ber bombeyên jahrîn ket...

Di navbeyna du rejimên xwûnxwar Iraq û Îranê da bû armanc li bihara 1988ê...

Gelek kuştî dan Helebçeyê...

Ku xelk bo wan "şehîd" dibêje...

Ji bo mirî an kuştîyên doza heq "şehîd" dibêjin...

Xelk ji ber şehadeta 5000 Helebçeyîyan "Helebçeya şehîd" dibêjin...

Ku Helebçeyîyên welatparêz serê xwe dan bo doza Kurd û Kurdistanê û helbet şehîdên Kurdistanê ne...

5000 Helebçeyî sergorîyên welatê xwe Kurdistanê ne û pêkve şehîd in...

Lê heqîqet ew e ku Helebçe wekî wargeh û jîngeh û navçeyeke mezin gelek bedelên canî [giyanî] dabin jî ava ye, li ser xwe ye û jînde ye...

Ji bo rizgarî û azadîya Kurd û Kurdistanê Helebçeyê gelek şehîd dane û ji ber vê çendê ye ku neyaran Helebçe kirine polîgona bombeyên kîmyayî...

Piştî êrişa rejima Iraqê cade û kolanên Helebçeyê bûne tijî term û cendek...

Jin, mêr, zarok, mezin, her cure heywan, gil û giya, gul û kulîlk, dar û bar û pêkve jîyan bû hedefa bombeyên kîmyayî yên rejima Beasa Sedam Huseyin...

Di encam da bi hizaran mirov, bi hizaran heywan, bi hizaran dar û bar, gil û giya, gul û kulîlk mirin...

Digel vê bombardumana birandêr jî Helebçe dîsa ve nehate binbir kirin, şehîd nebû, ne mir...

Belêm gelek giran birîndar bû...

Di navbeyna salên dirêj da hêj jî ew birîn nekewîye, xusaret maye û xuya ye dê hêj gelek jî bidome ev êş û jana Helebçeyê...

Belê Helebçe birîndar e, hem jî gelek giran...

Belê Helebçe bi êş û jan e, hem jî gelek dijwar...

Digel hindê jî jîyan didome û Helebçe li ser xwe ye, li ser pêya ye û xwe li beramberî hemû kul û derdan radigire...

Parlementoya Iraqa Federal di roja Enfalê da anku di 14 Nîsanê da [2025] biryar da ku Helebçe bibe ISTAN...

Esasen Hukûmeta Herêma Kurdistanê demekî dirêj e ku statuya istanê dabû Helebçeyê û li hêvîya biryara Parlementoya Federal ya Iraqê dima...

Bexda bo vê biryarê gelek direng ma...

Parlemetoya Iraqa Federal lazim bû ev biryare piştî teklîfa Hukûmeta Herêma Kurdistanê demildest tesdîq kiriba...

Lê digel hindê jî biryareke di cih da ye...

Qedirgirî û bihazanîneke beramberî Helebçeyê...

Bi vê biryarê ve eş û jan, kul û derdên Helebçeyê ji halê ranabin...

Ew jan, ew êş, ew kul û ew derd dê heta hetayê di dilê Helebçeyîyan da bimînin...

Lê belê, bûyîna ISTAN qet nebe dê bibe xwûneke taze bo jîyana bi giştî ya Helebçeyê...

Ku Helebçeyê ev biryare heq kiribû û ew heq hate teslîm kirin...

Ji nihe û pêve hem hukûmeta Bexdayê ya Iraqa Federal, hem jî hukûmeta Herêma Kurdistanê divêt hemû destek û harîkarîyên pêdivî bidene Helebçeyê ku Helebçe hêdî hêdî xwe ji her alî ve derman bike û jîyaneke layiqî xelkê xwe ava bike...

Istanbûyîna Helebçeyê bila li hemû Helebçeyîya pîroz be...

Helebçe digel istanên Hewlêr, Silêmanî, Kerkûk, Duhok û Mûsilê, bû istanê şeşê li Herêma Kurdistanê...

Helebçe herwisa bû istanê 19. yê Iraqa Federal...

Bi vê biryarê ve Helebçe şa ye, Helebçeyî pêkve şa ne û keyfxweş in...

Hemû Kurd û Kurdistanî jî şirîk û hevparê vê şabûna Helebçeyîyan in...

Di serî da rêvebirên Herêma Kurdistanê û hemû xelkê Kurdistanê bi vê biryarê şa bûn û ev şabûna xwe dîyar kirin...

Bo numûne Mesûd Barzanî di peyama xwe da wisa got:

"Spasî û destxweşîyên xwe pêşkêşî serokatî û hemû endamên Parlamentoya Îraqê û wan komên siyasî dikim ku roleke erênî di pesendkirina projeyasaya istanbûna Helebçeyê da leyistin.

Herweha spasîya fraksîyon û komên Kurdistanî yên Parlamentoya Îraqê dikim ku bi yêkdengî û yêkrêzî ev destkevt ji bo xelkê Helebçeyê û hemû Kurdistanê misoger kirin û hevkarên hev bûn ji bo dengdayîn û pejirandina projeyasaya bûna Helebçeya xoşewîst wekî istan.

Spasî û pêzanîna min ji bo hemû wan kesên hêja heye ku hewil dane ji bo vê yêkê.

Herweha bi germî pîrozbahîyê li xelkê xoşewîst yê Helebçeyê û hemû Kurdistanîyên ezîz dikim.

Hêvîdar im ku bûna Helebçeyê wekî istan bibe gavek ji bo xizmetkirina zêdetir û pêşkevtina vê devera gorîdayî ya Kurdistanê û ji bo dermankirina birîn û êşên hevwelatîyên Helebçeyê.

Ji ber vê yêkê, bi hizaran silav ji bo giyanê pak yê şehîdên Helebçeyê û hemû şehîdên Kurdistanê û ji bo xelkê Helebçeyê û hemû Kurdistanîyan daxwaza xêr û xweşîyê dikim." - [Ji Rûdawê...]

Mesûd Barzanî bi vê peyamê ve bû tercumanê his û bîr û hizrên hemû Kurd û Kurdistanîyan di mijara istanbûyîna Helebçeyê da...

Belê, Helebçeya firindarê [firnedar] navdar Emerê Xawer, ku di wê bombardumana jehrawî da digel savayê xwe şehîd bûn û bûne sembola jenosîda Helebçeyê ku heykelê wan li ber monumentê Helebçeyê ye, bû ISTAN û bila dîyarîyî bîrînana hemû şehîdên Helebçeyê be...

Bila herbijî HELEBÇE...

RH